Als je deze maand de jaaroverzichten leest, moet je even bijkomen. Er is in 2022 veel gebeurd en op ons afgekomen.
Nu ga je de politiek in omdat je ideeën hebt over Nederland. Omdat je een visie hebt op de toekomst. Ik in ieder geval wel. Dan wil je je niet laten leiden door de waan van de dag. Maar als mensen nú in grote problemen dreigen te komen, dan ga je daar meteen mee aan de slag. Omdat de acute moeilijkheden van mensen nooit de waan van de dag zijn.
Oekraïne
Toen ik begin dit jaar fractievoorzitter werd, zag het er in veel opzichten nog zonnig uit. We hadden (eindelijk) een kabinet. We waren de coronamaatregelen aan het intrekken. We konden echt weer naar de toekomst kijken. En vooral aan de toekomst bouwen.
Maar kort daarna zette Poetin de wereld op de kop met zijn gruwelijke aanval op Oekraïne. Het is zinloos geweld op een schaal die niet te bevatten is. Vanaf het begin hebben wij gepleit voor ruime humanitaire, financiële en militaire steun aan Oekraïne. Dankzij hun indrukwekkende wilskracht en moderne Westerse wapens houden de Oekraïners knap stand tegen de bezetter/Russen. Sterker nog, ze hebben verschillende delen van hun land weer bevrijd. Dat geeft hoop, al is de oorlog nog lang niet voorbij en gaan de Oekraïners een barre winter in.
NAVO-norm en energieprijzen
Wij blijven Oekraïne steunen, omdat dat nú nodig is. Maar ook voor de lange termijn heeft deze oorlog op ons continent iets veranderd. Eindelijk gaat onze langgekoesterde wens om de NAVO-norm van 2% te halen in vervulling. Het kabinet gaat grote investeringen doen in defensie, om Nederland ook in de toekomst veilig te houden.
Poetins oorlog heeft ook grote gevolgen voor Nederlanders. De stijgende prijs van energie heeft een ongekende inflatie aangewakkerd. Veel mensen hebben moeite om de rekeningen en de boodschappen te betalen. Of ze maken zich daar zorgen over. Daarom hebben we als Tweede Kamer de handen ineengeslagen. We hebben een prijsplafond voor volgend jaar aangekondigd en voor de laatste twee maanden van dit jaar een compensatie van € 190 per maand geregeld. We doen er alles aan om te voorkomen dat mensen in de kou komen te zitten.
Onafhankelijkheid en kernenergie
Ook hier blijven we kijken naar de lange termijn. We kunnen deze steun nu bieden, omdat we eerder voor gezonde overheidsfinanciën hebben gezorgd. Maar we moeten ook eerlijk zijn: het kan niet eeuwig doorgaan. Dan brengen we volgende generaties financieel in de problemen. De structurele oplossing is om onafhankelijk te worden van Rusland, China en het Midden-Oosten. Daar werken we hard aan. De bouw van twee nieuwe kerncentrales is er een belangrijk onderdeel van.
Kernenergie is ook een van de manieren om ons land en onze planeet schoon door te geven aan onze kinderen en kleinkinderen. Voor het klimaat hebben we ambitieuze plannen. Daarnaast willen we de Nederlandse natuur herstellen, door de stikstofuitstoot omlaag te brengen. Dat zorgt voor hevige emoties bij onze boeren, dat hebben we zeker in de zomer gemerkt. Zelf was ik diep geraakt door het verhaal van een boer die ik sprak op Texel. Een ondernemer die altijd had gedaan wat de overheid vroeg, maar toch het gevoel kreeg dat hij het niet goed had gedaan en daarom nu weg moet. Aan die wanhoop moeten wij iets doen. Nu. Boeren die dachten alles netjes geregeld te hebben met hun PAS-vergunning mogen op ons rekenen. Maar tegelijkertijd zal de landbouw in Nederland met het oog op de toekomst toch echt moeten veranderen.
Asielcrisis
Wat ook moet veranderen is de instroom van migranten naar ons land. Die is simpelweg veel te hoog. Daar moeten we grip op krijgen. Het is hard werken om dat voor elkaar te krijgen in Europa en in Nederland, maar dat is onze hoogste prioriteit. Ook werkt het kabinet er keihard aan om de uitstroom van mensen die geen recht hebben op asiel in Nederland te versnellen, bijvoorbeeld door afspraken met Afrikaanse landen te maken.
Doen wat nodig is
Ik zou nog een tijd kunnen doorgaan, want er speelde dit jaar nog veel meer. Voor 2023 hoop ik voor ons allemaal op een iets kalmer jaar. Toch zal ook dan de balans tussen korte en lange termijn telkens gevonden moeten worden. Ik ga daar in ieder geval mee door: doen wat nodig is. Voor nu én voor de toekomst.
