Vandaag en morgen staat de SGP samen met demonstranten bij abortusklinieken. Het is 2023 mensen. De demonstranten spreken vrouwen aan, met als doel hun abortus te voorkomen. Denk je dit even in. Dan sta je als vrouw of als stel voor een gruwelijk zwaar moment, waar je goed over hebt nagedacht. En dan word je op straat aangesproken door een stel intimiderende fanatiekelingen. Dat is afschuwelijk.
Het recht op abortus is na een lang en zorgvuldig debat tot stand gekomen. Deze onbegrijpelijke en in mijn ogen verwerpelijke actie van de SGP laat zien dat we onze verworvenheden op dit punt nog elke dag moeten verdedigen. Dat geldt ook voor andere stappen die we in de afgelopen decennia gezet hebben op het gebied van medische ethiek. We moeten ervoor zorgen dat we het debat over nieuwe ontwikkelingen op het gebied van medisch-ethische vraagstukken zorgvuldig blijven voeren. Zodat we ervoor zorgen dat onze wetten en regels meegaan met de tijd. Zodat we vooruit blijven gaan.
Een advies van de Gezondheidsraad over onderzoek met embryo’s is daar een voorbeeld van. Voor dit onderzoek worden embryo’s gebruikt die overblijven bij ivf-trajecten en die door ouders aan de wetenschap zijn gedoneerd. De voorwaarden zijn vastgelegd in de Embryowet. Dat onderzoek gaat over het voorkomen van vreselijk leed. Zoals baby’s die geboren worden met een open ruggetje, of een ernstige aangeboren hartafwijking. Leed voor het kindje én de ouders, waar we ze in de toekomst misschien wel voor kunnen behoeden.
De Gezondheidsraad heeft vorige week geadviseerd om tot 28 dagen onderzoek te doen met embryo’s, in plaats van de 14 dagen die nu mogelijk zijn. Dat onderzoek zou veel kennis opleveren. Daarmee kunnen we vruchtbaarheidsbehandelingen verbeteren en verdriet voorkomen. Natuurlijk moet dit heel zorgvuldig. Essentieel is dat de ouders én de ethische commissie toestemming geven. Daarvoor hebben we duidelijke wet- en regelgeving opgesteld, en voeren we met elkaar het gesprek wanneer er eventueel aanpassingen nodig zijn.
In de discussie over embryo’s gaat het vaak over ‘Chinese toestanden’: rommelen met erfelijk materiaal. Dat je kunt kiezen voor een jongetje, met blauwe ogen en donkere krullen. Dat mag nóóit gebeuren. Met duidelijke wetgeving moeten we grenzen stellen en dit soort praktijken onmogelijk maken. Tegelijkertijd moet die wetgeving óók zorgvuldig de ruimte geven aan nieuwe kansen die de wetenschap ons biedt. Inzichten die ons kunnen helpen om ernstige aangeboren aandoeningen in de toekomst te voorkomen. Om verdriet en pijn te voorkomen.
Het is daarom teleurstellend dat christelijke partijen na het advies van de Gezondheidsraad meteen de deur hebben dichtgegooid. Nog voordat we erover gesproken hebben. Ik ben ook geschrokken van de verschillende verkiezingsprogramma’s. Partijen met ouderwetse, conservatieve ideeën zoals het NSC van Pieter Omtzigt lijken de komende vier jaar het liefst geen stappen te willen zetten op deze gevoelige, maar zo belangrijke onderwerpen.
Ik heb daar moeite mee. Ik wil dat we met de tijd meegaan. Ik wil vóóruit. Ook op een moeilijk, maar liberaal thema als voltooid leven. Natuurlijk niet van vandaag op morgen. Natuurlijk na een heel respectvol debat en met heel zorgvuldige wetgeving. Maar uiteindelijk vind ik dat mensen die er absoluut van overtuigd zijn dat hun leven voltooid is het recht hebben die keuze zelf te maken.
We mogen deze discussies in de politiek de komende jaren niet uit de weg gaan. Dan sluiten we onze ogen voor moeilijke thema’s die ook onze aandacht en keuzes verdienen. Laten we het gesprek gewetensvol aangaan. En van daaruit stappen zetten. Vooruit.
Sophie Hermans
