Den Haag, 29 november 2023
Geachte heer Plasterk,
Afgelopen woensdag heeft de kiezer gesproken en daarbij een duidelijke voorkeur uitgesproken voor een centrumrechtse coalitie. Anderhalf miljoen mensen hebben de VVD hun vertrouwen gegeven, maar wij hebben ook tien zetels verloren. Dat heeft geleid tot reflectie op onze rol. Wij hebben ons de vraag gesteld hoe we in dit nieuwe politieke landschap, voor onze kiezers en iedereen in Nederland het meeste voor elkaar kunnen krijgen. Wij zijn ervan overtuigd dat dat het beste kan door vanuit de Tweede Kamer een centrumrechts kabinet mogelijk te maken.
Wij adviseren de verkenner een coalitie te onderzoeken bestaande uit PVV, NSC en BBB. Deze partijen hebben voldoende basis om gezamenlijk in zowel Tweede als Eerste Kamer steun te kunnen vergaren. Een nieuwe omgang tussen Kabinet en Kamer is een gedeelde wens van de politiek. Daarbij past de wens van de VVD om vanuit de Kamer zo’n coalitie mogelijk te maken. We zijn graag bereid te praten over een vorm van constructieve samenwerking. De precieze constructie en op welke thema’s is wat de VVD betreft onderwerp van gesprek. Wij gaan graag aan tafel om afspraken daarover op papier vast te leggen.
De VVD ziet raakvlakken met deze partijen op thema’s als het substantieel terugdringen van migratie, de betaalbaarheid van het leven voor middengroepen (denk aan de portemonnee en een betaalbaar huis), het belang van ondernemers en een stabiel en voorspelbaar (financieel) overheidsbeleid. Afhankelijk van de gekozen vorm van samenwerking kan dat ook breder of juist beperkter zijn.
Basisprincipes voor het mogelijk maken van een coalitie zijn voor ons in elk geval de volgende zaken. Ten eerste het beschermen van de waarden van de rechtsstaat. Ten tweede het bewaken van degelijke overheidsfinanciën, zoals u van ons gewend bent, met als doel het structureel terugdringen van het overheidstekort tot onder de Europese normen, zodat de rekening niet wordt doorgeschoven naar de volgende generatie. Ten derde het behouden en verder versterken van onze internationale economische en veiligheidspositie in de wereld en onze positie binnen internationale organisaties zoals de NAVO en de EU.
Concluderend: De VVD adviseert u een coalitie te verkennen van PVV, NSC en BBB. De VVD heeft de wens om deze coalitie mogelijk te maken en er constructief mee samen te werken vanuit de Kamer. Wij zijn bereid te bespreken hoe deze samenwerking en het vastleggen van afspraken daarover het beste vormgegeven kan worden.
De VVD ziet een centrumlinkse coalitie niet als een logisch gevolg van deze verkiezingen. Een dergelijke coalitie zal de VVD niet mogelijk maken vanuit de Tweede Kamer, noch eraan deelnemen.
Met vriendelijke groeten,
Dilan Yeşilgöz-Zegerius
