Ik word ondertussen behoorlijk moe van uitspraken van activisten en een subsetje BN-ers die roept dat Nederland niks aan klimaatbeleid doet. Integendeel, Nederland heeft de laatste jaren de versnelling ingezet. Het helpt dan niet om half geïnformeerd maar een beeld op te houden dat er niks gebeurt zonder dat er wordt gekeken naar wat er al gebeurt. Laten we de discussie juist hebben over hoe we dit met elkaar voor elkaar boksen.
De laatste jaren is Nederland met een forse inhaalrace bezig. Er is enorm ingezet op elektriciteit van eigen bodem. In 2022 was 43% van de elektriciteit afkomstig van koolstofarme bronnen, zoals zon, wind, waterkracht, biomassa en aardwarmte. Een verdubbeling sinds 2019. De laatste acht jaar alleen al is er al ruim 70 miljard euro geïnvesteerd via de SDE (Subsidieregeling Duurzame Energie). Hieronder vallen niet eens alle subsidieregelingen en klimaatbeleid, zoals windparken op zee.
Daarnaast is er in het coalitieakkoord een ambitieus doel afgesproken. Tenminste 55%, maar mogelijk zelfs 60% of meer CO2-reductie in 2030. Dat moeten we bereiken met elkaar in minder dan zeven jaar tijd. Een enorm ambitieuze opgave. Nederland neemt daarmee haar verantwoordelijkheid en loopt samen met Noordwest-Europa wereldwijd voorop. Er is geen werelddeel dat meer voortvarend aan de slag gaat met klimaatbeleid.
Klimaatdoel ambitieus en grenst aan wat maximaal haalbaar is
Onze ambities zijn dus hoog. Er gaat ontzettend veel gebeuren. Volgens het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving) zijn er wel grenzen aan wat maximaal haalbaar en uitvoerbaar is aan onze hoge ambitie. Volgens de laatste klimaatdoorrekeningen leverde het beleid nog niet de gewenste reductie op. Met de plannen uit coalitieakkoord erbij komen we op tenminste 50% CO2-reductie in 2030 uit. Daarmee is 55% in zicht maar nog niet bereikt. Om het doel met zekerheid te halen, en om energieonafhankelijker te worden, is er in april nog een extra klimaatpakket aangekondigd. Hiermee investeren we nog eens extra 28 miljard euro in klimaatbeleid en komen we zelfs uit op circa 60%. Hoe kun je dan met droge ogen beweren dat er in Nederland niks wordt gedaan aan klimaatbeleid?
De komende jaren wordt er onder andere hard gewerkt aan:
- Het uitbreiden van het stroomnet en uitrollen van energie-infrastructuur op zee
- Het duurzaam maken van de energievoorziening via wind-op-zee, kerncentrales, zon op dak, groen gas, aardwarmte, waterstof en meer. Uiterlijk in 2035 stoot de elektriciteitsvoorziening geen CO2 meer uit.
- Het massaal isoleren van woningen en uitrollen van (hybride) warmtepompen
- Verduurzaming van de industrie met 0 uitstoot in uiterlijk 2040
- Schoner rijden en een meer duurzame scheepvaart
- Duurzaam maken van de glastuinbouw
- Circulair gebruik van grondstoffen
Uiteraard houdt de lijst hier niet bij op en wordt er keihard gewerkt aan het uitwerken van een heleboel andere plannen. Alle maatregelen uit het aanvullend klimaatpakket zijn hier te vinden.
Uitdaging in de uitvoering
De ambities, de plannen en het geld is er. De grote uitdaging ligt in het voor elkaar boksen van elkaar van deze ambitieuze plannen. Tekorten aan technici, het vollopende stroomnet, trage vergunningsprocedures en onzekerheid in wet- en regelgeving staat ambitieuze verduurzaming in de weg. Daar moet de aandacht de komende jaren echt heen. Het zou het klimaat dan ook helpen als onze maatschappelijke discussie en inzet zich meer ging richten op het samen oplossen van deze knelpunten.
Ongeïnformeerde framing leidt tot polarisatie van klimaatbeleid en helpt het klimaat niet. Informeer jezelf en verdiep je in de maatregelen die worden getroffen. Daarna kunnen we de prima de discussie hebben over wat er nog meer nodig is en of het wel snel genoeg gaat. Dat moet echter op basis van de feiten. Zo zetten we met elkaar een stap vooruit.
