Ondanks alle inspanningen van de afgelopen periode is het niet gelukt om binnen de coalitie goede, afgewogen en substantiële afspraken te maken over een effectief asiel- en migratiebeleid. Daarom heeft Mark Rutte het ontslag van het kabinet aangeboden aan de koning.
Voor de VVD is de inzet tijdens de onderhandelingen van de afgelopen tijd duidelijk geweest. We moeten grip krijgen op het aantal mensen dat naar ons land komt. Daar is een breed pakket van stevige maatregelen voor nodig. Maatregelen die de instroom beperken, de doorstroom verbeteren van de mensen die hier mogen blijven én zorgen dat mensen die niet mogen blijven, daadwerkelijk terugkeren.
Helaas is het niet gelukt om een set afspraken te maken die ons het vertrouwen geven dat we daarin slagen.
Dat kunnen wij niet accepteren. Het aantal mensen dat hier jaarlijks naar toe komt legt te veel druk op onze samenleving, onze voorzieningen, onze economie. Organisaties zijn niet berekend op de huidige aantallen asielzoekers, waardoor we te lange procedures en onvoldoende opvangplekken hebben.
De VVD wilde duidelijke en werkbare afspraken die daadwerkelijk zouden leiden tot minder asielzoekers. Voor een deel hebben we die afspraken kunnen maken, maar voor een te belangrijk deel ook niet. En alleen een evenwichtig totaalpakket zou tot de gewenste daling van de instroom hebben geleid en zou Nederland niet langer aantrekkelijker hebben gemaakt dan landen om ons heen.
Zo is het voor de VVD normaal om mensen die tijdelijk een veilige plek nodig hebben, op te vangen. Wij zullen de deur nooit sluiten voor mensen die op de vlucht zijn voor oorlog en geweld. Wij laten kinderen uit oorlogsgebieden niet aan hun lot over. En wij sturen niemand terug als dat betekent dat die persoon in schrijnende omstandigheden terecht komt. Maar dat hoeft niet automatisch te betekenen dat iedereen die hier komt, hier permanent blijft. Daar hebben we uiteindelijk geen afspraken over kunnen maken. Hetzelfde geldt voor kritisch kijken naar de asielvergunning voor onbepaalde tijd en beperking van het aantal familieleden dat een asielzoeker kan laten overkomen.
Het totaalpakket aan maatregelen had ervoor moeten zorgen dat de toestroom van asielzoekers naar ons land, daadwerkelijk zou zijn verminderd. Dat aantal omlaag krijgen is juist steeds ons doel geweest, met het belang van onze samenleving voor ogen.
Maar het is helaas niet gelukt om gezamenlijk tot oplossingen te komen die ons land vooruit helpen. Dat betreuren wij ten zeerste. Dit probleem is echter te groot om met minder dan daadwerkelijke oplossingen, genoegen te nemen.
Dit alles betekent dat er tussentijds verkiezingen zullen komen. Daar gaan we de komende periode onze schouders onder zetten. Uitleggen waar wij voor staan en waar we heen willen met ons land.
En in de tussentijd hopen we zoveel mogelijk aan de slag te blijven. Want er is en blijft een hoop te doen. Er is veel gaande in Nederland. Belangrijke problemen die om oplossingen vragen, niet alleen op dit dossier. Er woedt een oorlog aan de rand van ons continent. We werken aan oplossingen voor toeslagenouders, voor gedupeerden in Groningen. Dat mag geen vertraging oplopen.
Wat de VVD betreft kijken we met elkaar hoe we de komende periode zo goed mogelijk door kunnen blijven werken. Zodat ons land zo goed mogelijk door kan draaien. Dat moet altijd onze prioriteit zijn. Ook nu.
Mark Rutte
Sophie Hermans